Toksokaroza – informacje o chorobie

Toksokaroza jest chorobą odzwierzęcą wywoływaną przez larwy glist psiej (Toxocara canis) lub kociej (T.cati).

Do zarażenia dochodzi poprzez spożycie jaj inwazyjnych, które znajdują się w naszym środowisku. Jaja są wydalane w przez chore psy i koty wraz z ich kałem. Jaja mogą być źródłem zarażenia przez wiele miesięcy od wydalenia przez zwierzę. Chorują głównie dzieci, które przenoszą jaja pasożytów do ust podczas zabawy w piasku lub ziemi.

Toxocara NIE BYTUJE w jelicie człowieka. Jej postaci larwalne umiejscawiają się w różnych narządach po zjedzeniu jaja inwazyjnego. Objawy zależą od umiejscowienia larw.

Najczęściej występuje postać utajona o niespecyficznych objawach:

  • bóle brzucha
  • powiększenie węzłów chłonnych
  • kaszel, utrudnione oddychanie
  • niecharakterystyczne wysypki skórne, świąd skóry
  • bóle głowy
  • obniżone łaknienie
  • nadpobudliwość
  • ogólne osłabienie

Inne postaci: zespół larwy trzewnej wędrującej, postać oczna, neurotoksokaroza występują rzadziej.

Diagnostyka polega na badaniu przeciwciał. Komercyjnie dostępne są tylko testy wykrywające przeciwciała p/Toxocara w klasie IgG. Przeciwciała te utrzymują się wiele miesięcy lub nawet lat po leczeniu.

  • Dzieci powinny bawić się w ogrodzonych piaskownicach bez dostępu zwierząt (ogrodzonych i zakrytych plandeką po zabawie).
  • Należy zadbać o właściwe nawyki higieniczne: unikanie wkładania rąk do ust, mycie rąk po zabawie na podwórku oraz przed jedzeniem. Nie dawaj dziecku przekąsek do jedzenia podczas zabawy w piaskownicy.
  • Psy i koty powinny być regularnie odrobaczane. Szczególnie szczeniaki!
  • Należy myć warzywa przed jedzeniem bardzo dokładnie. Szczególnie te spożywane na surowo np. sałata.
  • Jeżeli masz już przydomową piaskownicę, do której mają dostęp psy lub koty piasek wymaga pilnej wymiany.

Leczenie polega na podawaniu leków przeciwpasożytniczych zwykle albendazolu (Zentel). Niekiedy istnieje potrzeba zastosowania dietylkarbamazyny (Notezine) – lek ten w Polsce nie jest zarejestrowany i wymaga przeprowadzenia procedury importu docelowego. Leczenie postaci ocznej jest bardziej skomplikowane.

Ważne: Przed rozpoczęciem podawania leków przeciwpasożytniczych konieczne będzie wykluczenie postaci ocznej (badanie dna oka u okulisty).

Najczęściej zadawane pytania:

Postać oczna choroby może być przyczyną pogorszenia wzroku lub ślepoty. Inne postaci choroby powodują szereg niespecyficznych objawów.

  • W każdym przypadku gdy okulista stwierdzi podczas badania dna oka zmiany mogące odpowiadać toksokarozie.
  • Gdy wystąpią inne objawy choroby (niestety często bardzo mało specyficzne, patrz OBJAWY)
  • Gdy dziecko wykazuje tendencję do ryzykownych zachowań: geofagia (zjadanie ziemi), wkładanie palców do ust podczas zabawy na podwórku
  • Gdy stwierdza się  znaczny wzrost liczby komórek kwasochłonnych (eozynofili) w morfologii krwi.

Norma bezwzględnej liczby eozynofili (BLE) różni się w zależności od laboratorium przyjmijmy 0,45 x103/µL      K/ µL      G/L

BLE może być wskazana w morfologii krwi

BLE można obliczyć mnożąc odsetek eozynofili (eozynocytów) przez Leukocytozę i dzieląc przez 100

Przykład:

eozynolile 2,6%  Leukocytoza 6,1 G/L

BLE = (2,6 * 6,1) / 100 = 0,16 G/L

  • Gdy stwierdza się znaczny wzrost stężenia Immunoglobuliny E (IgE całk.)

Toksokaroza nie przenosi się między ludźmi. Jednak jeśli rodzeństwo chorego bawi się w podobnych miejscach (np. ta sama piaskownica przydomowa) i ma podobne nawyki higieniczne również może być chore.

Nie. Nie ma takiej możliwości. Larwy dotarły wraz z krwią i była to „droga w jedną stronę”. Leczenie spowoduje jednak, że larwy zostaną zabite. Larwy mają poniżej 1mm długości. Z czasem ulegną uwapnieniu.

Nie. Najczęściej źródłem zakażenia są małe pieski. Szczeniaki zarażają się od swojej matki przed urodzeniem lub podczas karmienia. Po kilku tygodniach szczeniaki zaczynają wydalać wraz z kałem dużą liczbę jaj. Po następnych kilku tygodniach przebywania w środowisku zewnętrznym (ziemi) jaja stają się inwazyjne dla człowieka. Odrobaczaj psy, szczególnie szczeniaki, zgodnie z zaleceniami weterynarza!

Tak. Ponowne zjedzenie jaj Toxocara spowoduje ponowną inwazję larw. Aby temu zapobiec przeczytaj ZAPOBIEGANIE i zastosuj wszystkie wymienione zalecenia.

Skoro nie masz wpływu na regularne odrobaczanie psów innych właścicieli :

  • Jeżeli na podwórku jest piaskownica lub sterta piasku w której bawi się Twoje dziecko musi zostać pilnie usunięta. NOWY piasek do zabawy może pojawić się tylko pod warunkiem, że będzie w piaskownicy zamykanej po zabawie plandeką aby uniemożliwić dostęp psów i kotów.
  • Zrób wszystko co możesz by wyrabiać w dziecku odpowiednie nawyki higieniczne: unikanie wkładania rąk do ust, mycie rąk po powrocie z podwórka oraz przed jedzeniem. Nie dawaj dziecku przekąsek do jedzenia podczas zabawy na podwórku.
animals-600

Główni winowajcy.

glisty-600

Toxocara canis osobniki dorosłe pochodzące od psa.

larwa-600

Larwa uwolniona z jaja inwazyjnego.